Wiktenauer logo.png

Paulus Hector Mair/Grappling

From Wiktenauer
Jump to navigation Jump to search
Source Images Images Draft Translation Draft translation

by Per Magnus Haaland

Dresden Version II (1550s)

by Pierre-Henry Bas

Vienna Version II (1550s) [German] Vienna Version II (1550s) [Latin] Munich Version I (1550s)

by Per Magnus Haaland

Jörg Breu's Sketchbook (1545)


[126v] Hernachuolgt wie Man ausz der. zwirch Rinngen soll.
Die erst zwirch

Item Rinngstu Mit ainem. Im lanngen arm. so prich Im ausz mit ainner hannd. vnnd far Im nach dem fuosz als du Inn auf wollest zucken. so zeucht er den fuosz hinndersich vnnd fleucht damit so gee dem fuosz nach. mit dem arm. vnnd trit mit deinnem fuosz hinnder In Inn die zwirch so wirfstu In auf den Rucken. das geet zu baiden seitten.

Die annder zwirch

Item die annder Zwirch treyb allso. wann du mit ainnem Rinngst Inn lanngen armen. so prich Im ausz [127r] mit dem rechten arm. vnnd far Im Durch sein linncke Vchsen. vnnd far mit deinnem rechten fuosz hinnder seinn fuosz. so wirfstu In auf den rucken. das geet zu baiden seitten.

Die dritt zwirch

Item die drit Zwirch treib also wann du mit lanngen armen rinngst mit ainnem. so prich Im ausz mit dem rechten arm. vnnd hallt dich fast fursich vnnd halt seinnen arm mit baiden hennden. vnnd reid dich vonn Im. so wirffstu In auf den rucken. das geet zu baiden seitten.

Die viert zwirch

Item die viert Zwirch treib also wann du mit ainnem Rinngst zu lanngen armen. so prich Im auf mit dem [127v] Rechten Arm vnnd gee. ain Weil mit Im vmb. vnnd gehlinng so sprinng mit deinnem rechten fuosz hinnder seinnen rechten. vnnd mit dem rechten Elenpogen vnnder sein Rechten Vchsen. so wirfstu In. auf den rucken. das geet zu baiden seitten.

Das funnfft Zwirch

Item die Funnfft Zwirch treib allso prich Im ausz mit deinnem Rechten arm. vnnd ger ain weil mit Im vmb vnnd gehlinng. so zuckh In an dich vnnd gee hoch auf mit deinnem Rechten arm oben vber seinn rechten arm. vmb seinnen rucken. vnnd trit mit dem Rechten fuosz hinnder In. vnnd tauch In mit dem knie. so wirfstu In auf den rucken.

Die sechste zwirch

Item die sechste zwirch treib allso. prich Im ausz mit dem rechten arm. vnnd gee ain weill mit Im vmb. vnnd scheub Inn [128r] starckh vonn dir. vnnd zuckh Gehlingen an dich vnnd setz Im dein rechten hannd aussen auf sein rechts knie vnnd fall Im mit der Rechten achsel Inn seinen rechten arm vnnd tauch In nider zu der Erden. so wirfstu In auf den rucken das geet zu baiden seitten.

Die sibent Zwirch.

Item die sibent Zwirch treib also. prich Im ausz mit deinnem rechten arm. vnnd scheub In starckh von dir. vnnd zuckh In gehlinng an dich vnnd setz Im dein rechten hannd aussen auf sein rechts knie. vnnd fall Im mit der rechten achsel Inn seinnen Rechten arm vnnd tauch In nider zu der Erden. so wirfstu In auf den rucken.

Die wag

Item setzt sich ainner Inn die wag. vnnd will dich Inn kain zwirch kumen lassen. so prich. [128v] Im ausz mit deinnem rechten. arm. Vnnd henng Im den hagcken an seinnen rechten arm. vnnd zeuch In zuruckh. so prichst du Im den arm. ab. vnnd geet zu baiden seitten.

Ainn annders Rinngen.

Item Rinngstu mit Ainnem gleych fassens Inn lanngen armen. so greiff Im mit deiner linncken hannd Inn seinn linncke Inn das glennckh vnd. reib Ims vmb vnnd greiff Im mit deinner Rechten hand an seinnen Rechten Elennpogen. vnnd trit In fur mit deinnem rechten fuosz. so prichstu Im den Arm ab. vnnd geet von baiden seitten.

Inn lanngen Armen zu Rinngen.

[129r] Item rinngstu Mit ainnem. Inn lanngen armen. so sennckh dich fast nider. Inn die wag. vnnd lasz In mit vnnder dich. greifft er dir dann oben nach ainner zwirch so greyff Inn bald nach seinnem Elennpogen. vnnd tauch In vonn dir vnnd trit mit ainnem fuosz fur In. so wirfstu In auf das maul. vnnd geet vonn baiden seitten.

Mitt starcken zu Rinngen.

Item Rinngstu Mitt ainnem starcken vnnd magst Inn kain stuckh oder zwirch kumen. so prich Im ausz vnnd schlag Im mit deinnem ewichen arm aussen auf seinnen ewichen arm. vnnden nach seinnem linncken fuosz. so prichstu Im den arm ab. vnnd geet zu baiden seitten.

[129v] Ainn notta

Item Rinngstu Mit ainnem Inn lanngen armen. vnnder will dich Inn kain zwirch lassen. so prich Im ausz vnd gee ain weil mit Im vmb vnd tauch In fast zu ruckh vnnd gehlinng zuckh an dich vnnd far Im mit deinnem kopff durch seinnen rechten Arm. vnnd mit deinnem rechten arm durch sein rechten fuosz. vnnd heb In auf.

Item so dich ainner Also gefast hat. als vor. so reckh die fuosz hinnden weitt hindan vonn dir. vnnd leg dich oben auf In. vnnd schwer dich nider zu der Erden. vnnd hiet das Er dir kainnen fuosz ergreyff. vnnd lauf fast vmb mit Im. so wirfstu In nider
[130r] Notta

Item so sich ainner Allso auf dich legt. so fasz Im seinne baid arm. zusamen. vnnd halts Im fast vnnd winnd dich hinder Im vmb an den rucken vnnd reckh dich mit den fuessen lanng hindan. so wirfstu In auf den rucken vnnd geet zu baiden seitten.

Ein annders

Item legt sich ainner Allso schwer auf dich. das du dich ausz Im nit winnden magst. so fasz Im seine baid arm. vnnd heb Ims starckh vnnd setz gehlinng nider auf den sackh. setz. vnnd setz Im das haupt starckh Inn den bauch. so wirfstu In vber den rucken ausz. auf das angesicht

[130v] Mitt gleych fassen

Item Rinngstu mit Ainem gleych fassens. Inn den armen. so sennckh dich fast nider. Inn die wag. vnnd schleusz deinne arm nit zu. das du sy prauchen migst. wann dich ainner dann mit gewalt hebe will. so wart wenn Er sich nider sennckt. nach der krafft vnnd die knie beugt so stosz Im mit deinnem knie aussen an sein knie. so wirfstu In auf den rucken vnnd geet zu baiden seitten.

Knie stossen

Item so ainner Also das knie stost. das du fallen must. so halt dich starckh mit deinnem rechten arm. vnd reckh die fuosz vnnden lanng hinnausz. vnnd schwing dich Im fall starckh zu der erden. vnnd fall mit der linncken hand hinder In auf die erden. so wirfstu In vber dich auf. vnnd haist das mitfallen vnnd der drit fusz vnnd geet z_ von baiden seitten.

[131r] Mitt ainnem starcken

Item rinngstu mit Ainnem starcken. gleych fassens. vnnd er hebt dich mit gwallt vber die Erden. so greife Im mit der linncken hannd hinder seinnen kinpacken vnnd tauch In fast von dir. vnnd alszbald er dir auf last geen. so greiff mit deiner rechten hannd Inn das gelaich. vnnd tritt mit deinnem Rechten fusz fur In. so wirfstu In vnnd prichst Im den arm ab vnd geet von baide seitte.

Notta

Item wann dich ainner allso gefasst hatt Vnd baid arm Inn ainannder geschlossen hat. vnnd mit dem fusz fur will tretten. so greyff bald mit deinner rechten hannd In dein lincke vnnd zeuch fast herfur wartz. so prichstu Im den arm ab. vnnd geet vonn baiden seitten.

[131v] Ainn annders Ringen

Item Rinngstu mit Ainnem starcken gleych fassens. so wart wann er dich will zu Im tauchen. oder trucken. das du Im seinnen rechten arm mit deinnen baiden armen fassest. vnnd setz Im dein achsel starckh hinder sein rechten. Vchsen. Inn die Fast. will er dich dann mit gwallt vberdrinngen. so wart das du Im ainnen fuosz ergreiffest. das geet von baiden seitten.

So dir ainner zu Starckh ist.

Item ist dir ainner zu starckh vnnd will dir ainnen fusz mit gwallt aufheben so schleusz Im ainnen hacken. so dir ainner den hagcken einscheust. so heb In oben zu dir. vnnd heb In auf. vnd schlag In mit den geschlossnen fuessen. an sein ledigen fusz. so fellt er an Rucken. das geet zu baiden seitten.

[132r] Notta

Item Rinngstu mit ainem Vor dir zu starckh ist. so besich. das du Im In den hacken komest. vnnd zeuch In. fast hinndersich vnnd du In herzu brinngst. so ruckh Im den gehagckten fuosz herfur. so wirfstu In an den rucken. das geet zu baiden seitten.

Notta vonn hacken

Item Rinngstu mit Ainem starcken vnnd kumpt dir mit gewallt Inn den hagcken. so ruckh. In mit der Rechten hannd starckh zu dir vnnd trit Im mit dem geschlossnen fuosz. auf seinn ledigen fuosz. vnnd truckh In oben von dir. so wirfstu In auf das maul.

[132v] Notta

Item hat dir ainner Gehackt vnnd ergreifft dir deinnen ledigen arm vnnd will dich werffen. so greiff In bald mit deinnem. vnndern arm hindenher vber seinnen arm. vnnd Ruckh In herfur. so prichstu Im den arm ab. vnd wirfst In auf das maul. das geet zu baiden seitten.

Notta

Item so du empfindst das dich ainner. ausz dem hagcken will prinngen. so spann dich hart Inn In. gehlingen so tritt mit dem selbigen fuosz fur In vnnd ker Im die huff Inn die schosz. vnd greiff Im mit deinner lincken hand. hinden nach dem pain. so wirfstu In vber den rucken. vnd geet zu baiden seitten.

Ain annders Ringen

Item vbereylt dich ainner Vnd pringt baid arm vnder vnnd hebt dich vnnd will dich werffen oder trucken. so greyff Im mit baiden henden. auf das haupt. vnnd tauch Ims oben hindan vnd stosz Im hinden nider. so stostu Im den hals ab.

[133r] Einn fassen

Item fast dich ainner Mit seiner linncken hannd. bey dem goller vnnd mit der. rechten vnnden. bey der Jurpen. so greyfft Im mit deinner linncken hannd Inn sein glenckh vnd reib Im vmb. vnnd setz Im deinnen rechten Elenpogen oben auf sein arm. vnnd truckh Inn nider zu der erden. das geet zu baiden seitten.

Arm bruch

Item ob ainner den Lincken arm nider senckest. vnnd last In nit vmbreiben. so schleusz Im deine baid arm vnden vmb seinen rechten arm. nachent bey dem gelaich vnd heb In vbersich auf so prichstu Im den arm ab vnnd geet von baiden seitten.

Facht dich ainer vmb.

Item vmbfacht dich ainner hinden vmb In ainer schitt oder Ringen. so greyff bald auf mit baiden henden vber dein haupt. vnnd fasz In bey dem har. so wirfstu In vber das haupt. wiltu das prechen. so ergreyff Im seine baid Elenpogen vnnd zeuch In zuruckh. oder zeuch das haupt fast hinder sich. das ers nit erlanngen mag.

[133v] Notta

Item hebt dich ainner Starckh vnd. will dich zu dem har nit kumen mugest. lassen so stosz. Im oben nach dem Maul. vnnd sennckh dich gehlinngen nider. vnd trit mit ainem fuosz hinder Inn. so wirfstu In auf den rucken. vnd geet von baiden seitte.

Vom vndertreten

Item hept dich ainner Starckh vnnd setz sich Inn die wag. vnnd will sich nit vnndertretten lassen. so fasz In bey ainem finnger. so prichstu Im den finger ausz. das soll man verporgen hallten vnndonn noth kainnem thon.

Vornen vmb zu fachen

Item so dich ainner vornen. Vmbfacht vnnd hat baid arm vnden. so greiff Im mit ainner hand Inn das goller. vnd stich In mit ainnem finger. Inn den hals. so muosz er dich lassen. vnd magst In dann vndertreten. vnnd auf den rucken werffen.

[134r] Notta

Item fast dich ainner Hinnden bey dem goller. vnnd will dich fachen oder stechen. so greyff Im mit deiner linncken hannd oben auf seinn hannd Inn das gleaich vnnd reyb Ims vmb. vnd setz Im deinnen. Rechten Elenpogenoben auf sein arm vnnd stosz nider. zu der erden. so prichstu Im dem arm ab. vnnd geet von baiden seitten.

Notta

Item hept dich ainner bey dem Goller so ker dich auf dein linncken seitten. vnnd stosz In mit der rechten hannd Inn sein Elenpogen. vnnd tritt mitdeinnem linncken fuosz fur In. so stosstu In auf das Maul. das geet von baiden seitten.

Ainn Rinngen

Item Rinngstu Mit ainnem vnd sichst das er dich schlagen will. so leg. deine baidhend auf den pauch. vnd gee vast auf In. schlecht er dir dann nach dem angesicht. so far auf mit deinner Rechten hannd vnnd fach den schlag In offne hand vnnd tritt Im dann ein als hernach steet.

[124v] Notta

Item so du Im den schlag hast Aufgefanngen. mit deinner rechten hannd. so tritt mit deinnem rechten fuosz tüeff hinnder seinnen rechten fuosz.Inn die zwirch. so wirffstu In auf den Rucken./.

Notta

Item schlecht dir ainer Nach dem angesicht. so stosz In mit deinner linncken geraden faust vnden an sein goller vnnd fall Im mit dem rechten arm vmb sein pain. so wirfstu In auf den rucken.

Notta

Item schlecht dir ainner zu. so fach den Schlag auf dein ewichen hannd vnd truckh In fast zurukh. vnnd greyff mit deinner linncken hannd vnnden vmb seinen Rechten Arm vnd tritt mit deinem rechten fuosz vnder sein rechten. so wirfstu In auf den rucken. vnnd wirfft Im den arm ab.

[135r] Beim har zufassen.

Item fast dich ainner Bey dem har. so greiff Im mit deinner linncken hand vber seinne baid hend. In sein rechten hannd Inn das glaich vnd mit dem rechten vnnden Inn den Elennpogen. vnnd winnd Im den arm Inn die hoch auf. so wirfstu ledig vnnd prichst Im den arm ab.

Notta

Item wann du mit ainem Faffest. so fasz In als vor. vnnd wind Im sein linncke hannd auf dein rechten arm. vnnd truckh In fast zu der Erden. vnnd schlag In mit der linncken hannd auf den hals.

Einn abwerffen

Hatt dich ainner Inn der mitte gefast vnnd vermaint dich mit dem kopff an rucken zu stossen. so er [135v] wisch In Indes mit seinnen baiden Achslen wder Wie du In daselbst mit dem goller fassen kanst. schlag ain pain fur. so schwingstu In daruber. das Erfallen muosz.

Bruch

Fast er dich allso zum Schwimg. so lasz vonn seinner waiche. vnnd greyff Im Inn die Kniepug. heb Ibersich. so fellst In an den rucken. oder wirfst In vber dein kopff. oder laufft mit Im daruon.

Ein werffen ausz Dem Rinngen

Item begreyff sein Linncke hand mit deinner rechten. heb Im seinnen arm wol vbersich. gee mit dem haupt durch greiff mit der Linncken hannd. Inn seinn rechten kniepug. heb In mit den schultern beim bain auf. wirff In vber dein Rucken auf den kopff.

[136r] Einn annders

Item greyff Im mit Deinner Lincke hannd Inn sein rechte. vnnd reyb sy von dir Inn die Linncken seitten. vnnd schreit mit deinnem rechten fuosz hinder seinnen Rechten. greiff mit deinner Rechten vornen vmb seinnen hals. vnd wirff In fur dich vber die hüff des rechten pains

Notta

Item gat er hoch gegen dir Inn dem Rinngen mit aufgereckten armen. so lauf Im durch mit dem haupt. vnnder seinnen rechten arm. seinner rechten seitten. schreit vornen fur seinnen rechten fuosz. vnnd far Im mit deinnem Rechten arm vnnder seinnem rechten durch vnnd hinden vmb seinner leyb. senckh dich ain wenig nider vnnd heb In auf dein Rechte hüff. vnnd wirff In hinder dich

[136v] So ainner Gefallen Ist

Enntlich so du ainnen geworffen. vnnd zu fal pracht. so knie Im zwische baide pain auf seinne gemecht. fasz Im baid hennd oder die gurgel. truckh fast allenthalben zu der Erden. so behelst du In.

Bruch

Item pistuje ver gwalltigt Vnd vnnder geworffen. hab eylenndsgut acht. das dir deinne hend nit verschlossen seien. sonnder far Im gleych mit ainner hand Ins angsicht den daumen vnnders kin. die anndern finger vnnder den augapffel. greyff also starckh mit der anndern hannd stosz Im starck neben zur plassen. streck ainnen schennckel der dir amledigsten ist. zeuch In geschwinnd wider an dich. so gibstu Im ein guts zu den hoden. Mit disen drey griffen zu ainnem mal magstu In vonn dir prinngen../.