Page:Wappenhandelinghe van Roers Musquetten ende Spiessen (Jacob de Gheyn II) 1607.pdf/5

Corte onder wysinghe op de figuerliicke afbeeldinghe, belanghende t'recht ghebruyck des Roers, voor de jonghe ofte onervarene Schutten, welcke onderrechtingh by syfer ghetal op elcke figure vervolghens is corresponderende. Ende alsoo noch eenighe stilstaende figuren tot Schiltwachten hier zÿn by ghevoecht, om te wÿsen hoe den Soldaet in tÿt van noot (met zÿn Roer al ghereet zÿnde) staen sal, soo accorderen oock de schriften hier van, op elcke figure achtervolgens hun getal.

Schutten.

Eerstelÿck wort een yeder Schudt in dese figure ghewesen, hce hy wel staen ofte Marcheren sal, met een zÿn ENEy gheweer als Roer,Lont ende Rappier houden ende draghen sal, namentlÿcken sal hy t'Roer met de sleutel by de

schouderen comen laten ende t'selfde met der lincker handt, niet onder aent eynde van de lade, maer ontrent

het duym gadt houden, draghende tsclfde altÿt achter om hooch, om soot Roer onversiens los gonghe, zÿn gheselgheen schade te doen, ende de lont die aen beyden enden branden moet tusschen de twe kleynste vinge 'S-WFGESL ren van de selfde handt voeghen, ende de selfde binnen de lade nederwaerts hanghen laten, om die te allen tÿ

den langher te connen maecken ende het eene deel om t’ander te moghen ghcbruycken ende verwisselen, sal mede altÿt be halven flessche, oft laet maten, een cleyn flesken met laedt Polver draghen. omme daer wt alleen, ende niet wt de flessche, ofte maten het pulver in de pan te doen, Ten 2. hoe hyint voortgaen als hy sich te schieten veerdich maecken sal, zÿn Roer vanden hals afnemen moet, tewet

hy en sal het Roer niet met de lincker handt van de schouderen trecken, maer alleen met de rechter handt (ghelÿck dese figure

bewÿst) achter de groote schrouve, midts het Roer aldaer ghewichts halven licht is, aengrypen ende alsoo met een handt daer deur men sie dat hy des Roers machtich sy, afnemen latende t'Roer een weynich in de lincker handt sinckensonder t lichaem daer nae te crommen ofte te buyghen.

Ten 3. hoe hy t'Roer, regieren ende houden sal eer hy t'selfde indelincker handt nemet, te weten hy sal t Roer met de rechte handt om hooch int ghewichte houden, sonder aen het lÿf te gheraecken, ende de linckcr handt ghcreet hebben om het Roer te ghemoet te comen, ende tº selfde daerin te ontfanghen. Ten 4. hoe hy t'Roer, als hÿt in de lincker handt heeft int staen ende voortgaen, niet alleen licht ende wel draghen: maeroock het selfde alsoo int ghewicht met de selfde hant houden sal, dat het noch te hooch noch te leech en sy, ende alsoo

zÿn ghesel indient Roer onversiens los ginghe gheen schade toe en voeghe, settende om lichtheyt ende vasticheyt wille den ellenboghe teghen de heupe ghelÿck dese figure acnwÿst,

Ten 5. hoe hy de lont welende met voordeel wt de linckcr handt met den duym endeden tweden vingher nemen sal, houdende altÿt rRoer in een bequame hoochte, soo wel om de lichtheyt als oock om zÿn ghesel onversiens gheen scha. de te doen ende al ist soo datmen (om redenen) generalÿcken seyt, de lonte te vaetten tusschenden duym endeden twecden vingher, men nochtans niet en wil segghen, dat een yeghelÿck daer soo vast inghehouden sy, oft hy en mach de selfd wel tusschen den duym ende de twwee voorste vinghers vatten indien hem sulckx ghemacklÿcker viel.

Ten 6. hoe hy de lonteafblase ende tusschen den duym ende den tweden vingher wel houden sal, eer hyde selfdeop den haen drucker, te weten hy sal bequamelÿck de lont ontrent den mont brenghen cnde de selfde onder de hantaffblasen, sonder daer nae seer te bocken, ghelÿck dese figure aenwÿst. Ten 7. hoe hy de lonte op den haen met den duymende den tweden vinger drucken, ende niet in schroeven sal, om gheen tÿdt te verliesen, wel verstaende dat hy altÿt te voren de wÿde van den haen nae de dickte der lonte rechten moet,

teneynde hy des te rasscher verdich sy, ende schieten mach.

Ten 8. hoe hy de lonte met voordeel versoecken, ende met den duym ende den tweeden vingher, de selfde regieren sal op dat hy de selve terstont langher corter als oock hoogher maecken can, ende de selfde alsoo stellen, dat hem zÿn Roer int fchieten niet en weyghere.

Ten 9. hoe hy t'seffens, de lonte rasch ende wel afblasen, ende met een gheblasen hebbende, wel met